Doktryna polityczna – pojęcie
Doktryna polityczna stanowi kategorię węższą niż ideologia, ale jednocześnie szerszą niż program polityczny, do którego wyodrębnienia z reguły staje się bazą. Można tym terminem określić zbiór założeń i sformułowań odnoszących się do konkretnej rzeczywistości społecznej, ekonomicznej czy politycznej. Władysław Kulesza doktryną polityczną nazwał „wynikający z określonej ideologii oraz uporządkowany zbiór poglądów na życie polityczne danego społeczeństwa z zagadnieniem władzy i ustroju państwa na czele”.
Doktryna polityczna – cechy i przykłady
Doktrynę polityczną cechują następujące zasady:
- powinna obejmowań zarówno teoretyczne wskazania, jak i propozycje ich praktycznego zastosowania w danym czasie i miejscu,
- musi posiadać ideę, wartość naczelną wspólną z jakąś ideologią,
- jest urzeczywistnieniem ideologii,
- nie ma obowiązku, by doktryna odnosiła się do wszystkich dziedzin życia politycznego społeczeństwa,
- założenia doktryny muszą zawierać wskazania dotyczące kwestii sprawowania władzy i politycznej struktury społeczeństwa – ustalają jak ma funkcjonować państwo i prawo,
- uwzględnia aktualną sytuację społeczno-ekonomiczno-polityczną.
Przykładem doktryny politycznej jest doktryna faszyzmu niemieckiego bądź włoskiego, a także doktryna Trumana.