Tworzywo
Wczesna grecka rzeźba była tworzona z drewna i wapienia, potem natomiast wykorzystywano jako materiał brąz i marmur. Ponadto stosowano kość słoniową i złotą blachę. Całość polichromowano i czasami inkrustowano kamieniami szlachetnymi.
Okres archaiczny
Rzeźba grecka okresu archaicznego (XII – V w. p.n.e.) została ukształtowana pod wpływem rzeźby egipskiej. Ma ona głównie charakter sakralny, przedstawia głównie postaci bogów. Postaci męskie są pokazywane jako młodzi chłopcy („kuros”), a kobiece („kora”) prezentuje się w długich szatach. Kompozycja rzeźby jest statyczna. Całość składa się z bryły przeznaczonej do oglądania frontalnego. Postaci znajdują się w sztywnej, wykrocznej pozie i nie wyrażają żadnych emocji. Najważniejsze dzieła tego okresu to między innymi „Hera z Samos”, „Kleobis”, „Apollo z Tenei”, „Woźnica z Delf”.
 |
| Głowa Meduzy – fragment rzeźby w Partenonie/ Bibi Saint-Pol (23 II 2007) |
Okres klasyczny
W okresie klasycznym rzeźba zyskuje kompozycję wyważoną i spokojną, ponieważ przedstawia się postaci w zastygłym ruchu. Najważniejsi artyści tego czasu to Myron („Dyskobol”, „Atena i Marsjasz”), Fidiasz („Atena Promachos”, „Atena Partenos”, „Zeus Olimpijski”, „Amazonka”) i Poliklet („Amazonka”, „Doryforos”). Układ całości staje się znacznie bardziej rozluźniony, postaci mają idealne, obliczone matematycznie proporcje. Rzeźba ta stanowi doskonałe studium ludzkiej fizyczności, portretuje zarys pojedynczych mięśni i kości.
Najczęstszą pozą jest tak zwana poza kontrapostu, polegająca na tym, że elementy prawej i lewej strony ciała są ustawione na zasadzie przeciwieństwa: jedna noga prosta, druga ugięta; jedna ręka odpoczywa, druga pracuje. Kompozycja opiera się nie tylko na wykorzystaniu pionu i poziomu, ale także skosu i łuku.
 |
|
Atena Warwakion, rzymska kopia posągu Ateny Partenos z III wieku n.e/ Marsyas (20 XII 2005) |
Ważną formą tego okresu jest również płaskorzeźba, czyli wypukły relief, niejako wystający z tła. Słynne płaskorzeźby to „Orfeusz i Eurydyka” i „Nike wiążąca sandał” zdobiące Partenon, których autorem był Fidiasz. Zarówno rzeźba pełna, jak i reliefy odznaczają się spokojem i harmonią.
Pod koniec klasycyzmu greckiego (połowa IV w. p.n.e.) tworzyli natomiast Skopas („Bachantka”), Praksysteles („Apollo z jaszczurką”, „Afrodyta z Knidos”) oraz Lizyp (np. „Odpoczywający Herkles”). Artyści ci jeszcze bardziej idealizowali ludzkie postaci i dodawali im zmysłowości.
Okres hellenistyczny
Rzeźbę okresu hellenistycznego charakteryzuje synkretyzm tematyki i ekspresji. Z jednej strony powstają wówczas bardzo dynamiczne, skomplikowane układy zbiorowe, jak „Grupa Laokoona” czy „Byk Farnezyjski”. Z drugiej strony tworzy się rzeźby wyważone i spokojne w wyrazie, jak „Afrodyta z Kyrene”. Istotną kwestią jest tu jednak pogłębienie psychologizmu postaci, które przede wszystkim wyrażają określone emocje: cierpienie, rozpacz, radość itd. Inne ważne dzieła oprócz wymienionych to: „Nike z Samotraki”, „Umierający Gall”, „Afrodyta z Melos” czy „Chłopiec z gęsią”. Jeżeli chodzi o płaskorzeźbę, należy tu wymienić reliefy Ołtarza Pergamońskiego, których tematyką jest gigantomachia.