W celu określenia geometrii cząsteczek bardzo przydatna jest metoda VSEPR (ang. Valence Shell Electron Pair Repulsion), przedstawiona w 1940 roku przez Nevila Sidgwicka i Herberta Powella. Geometria oraz kształt cząsteczki są określane na podstawie sumy liczby podstawników i niewiążących par elektronowych występujących przy atomie centralnym. Wiążące oraz niewiążące pary elektronów odpychają się, co skutkuje zmianą kształtu cząsteczki.
|
Suma liczby podstawników i wolnych par elektronowych |
Liczba podstawników |
Liczba wolnych par elektronowych |
Kształt cząsteczki |
|
2 |
2 |
0 |
liniowa |
|
3 |
2 |
1 |
kątowa (litera V) |
|
3 |
3 |
0 |
płaski trójkąt |
|
4 |
2 |
2 |
kątowa (litera V) |
|
4 |
3 |
1 |
piramida trygonalna |
|
4 |
4 |
0 |
tetraedr |
|
5 |
2 |
3 |
liniowa |
|
5 |
3 |
2 |
litera T |
|
5 |
4 |
1 |
nieregularny tetraedr |
|
5 |
5 |
0 |
bipiramida trygonalna |
|
6 |
2 |
4 |
liniowa |
|
6 |
3 |
3 |
litera T |
|
6 |
4 |
2 |
płaski kwadrat |
|
6 |
5 |
1 |
piramida kwadratowa |
|
6 |
6 |
0 |
oktaedr |
|
7 |
6 |
1 |
piramida pentagonalna |
|
7 |
7 |
0 |
bipiramida pentagonalna |