W skład obwodowego układu nerwowego wchodzą:
• nerwy czaszkowe (12 par) i rdzeniowe (31 par)
• zwoje nerwowe
 |
|
Widok mózgowia od podstawy/Patrick J. Lynch (23.12.2006)/commons.wikimedia.org |
Nerwy obwodowe utworzone są przez biegnące równolegle wiązki włókien nerwowych, które otocza tkanka łączna właściwa. Włókna nerwowe budujące nerwy mogą przewodzić impulsy nerwowe w różnych kierunkach. Zgodnie z tym kryterium wyróżniamy:
1. włókna dośrodkowe, czyli aferentne zwane też włóknami czuciowymi – przewodzą impulsy nerwowe od receptorów do ośrodkowego układu nerwowego;
2. włókna odśrodkowe, czyli eferentne zwane też ruchowymi – przewodzą impulsy z ośrodkowego układu nerwowego do narządów wykonawczych np. mięśni;
Nerw czuciowy zawiera tylko włókna aferentne, a nerw ruchowy tylko eferentne. Nerw, który składa się z włókien przewodzących w dwóch kierunkach nazywa się nerwem mieszanym.
Nerwy czaszkowe występują w liczbie 12 par oznaczonych cyframi rzymskimi. Są to:
• nerwy węchowe (I)
• nerw wzrokowy (II)
• nerw okoruchowy (III)
• nerw bloczkowy (IV)
• nerw trójdzielny (V)
• nerw odwodzący (VI)
• nerw twarzowy (VII)
• nerw przedsionkowo-ślimakowy (VIII)
• nerw językowo-gardłowy (XIX)
• nerw błędny (X)
• nerw dodatkowy (XI)
• nerw podjęzykowy (XII)
Nerwy I, II i VIII to nerwy czuciowe, pozostałe nerwy są mieszane. Nerwy czaszkowe unerwiają przede wszystkim głowę (I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, XII) i szyję (VII, IX, X. XI). Nerw błędny unerwia jamę brzuszną i klatkę piersiową.
Z rdzenia kręgowego odchodzi 31 par nerwów rdzeniowych, które dzielimy na nerwy szyjne (8 par) , piersiowe (12 par), lędźwiowe (5 par), krzyżowe (5 par) i guziczne (1 para). Nerwy rdzeniowe są nerwami mieszanymi, przy czym ich korzenie brzuszne zawierają głównie włókna odśrodkowe, a korzenie grzbietowe zbudowane są przede wszystkim z włókien dośrodkowych.
Zwoje nerwowe stanowią skupiska komórek nerwowych zlokalizowanych poza ośrodkowym układem nerwowym