Łożysko jest przejściowym narządem płodowym, co oznacza, że jest wytwarzane okresowo w ciele kobiety, niedługo po zapłodnieniu. W pełni ukształtowane łożysko zaczyna funkcjonować w organizmie matki ok. dwunastego tygodnia ciąży i pozostaje w nim do jej końca, kiedy to zaraz po porodzie zostaje wydalone jako tzw. popłód (łożysko wraz pępowiną i błonami płodowymi).
Łożysko jest wyjątkowym narządem, który powstaje przez połączenie tkanek dwóch organizmów – matki i dziecka. Część płodową stanowi kosmki zewnętrznej błony płodowej, którą wrastają do błony śluzowej macicy, będącej częścią matczyną. Płód z łożyskiem łączy się za pośrednictwem długiego zawierającego naczynia krwionośne sznura (60 cm), który nazywamy pępowiną. Łożysko jest bardzo dobrze unaczynione i choć naczynia dziecka i matki są w bliskim kontakcie to ich krew nie miesza się ze sobą, dzięki istnieniu tak zwanej bariery łożyskowej. Łożysko jest więc swoistym narządem służącym do komunikacji między matką, a dzieckiem umożliwiającym wzajemną wymianę substancji.
Funkcje łożyska:
1. dostarczenie płodowi substancji odżywczych niezbędnych do wzrostu i prawidłowego rozwoju (glukoza, aminokwasy, substancje mineralne, witaminy oraz tlen);
2. usuniecie z krwi płodu szkodliwych metabolitów (dwutlenek węgla, mocznik);
3. ochrona immunologiczna (bariera dla mikroorganizmów krążących w krwi matki);
4. produkcja hormonów niezbędnych do prawidłowego przebiegu oraz utrzymania ciąży:
• gonadotropina kosmówkowa
• laktogen łożyskowy
• progesteron
• estrogeny
![]() |
Ludzki płód i łożysko/Wei Hsu and Shang-Yi Chiu/commons.wikimedia.org |