Proces karny – definicja
Proces karny określamy jako zespół norm prawnych, które normują działania zmierzające do wykrycia przestępstwa i przestępcy, udowodnienia winy i pociągnięcia do odpowiedzialności sprawcy oraz wykonania wyroku.
Proces karny – zasady
W celu osiągnięcia zamierzonych działań, określonych w Kodeksie postępowania karnego, należy zastosować następujące zasady:
- zasada prawdy obiektywnej (materialnej);
- zasada swobodnej oceny dowodów;
- zasada obiektywizmu;
- zasada skargowości;
- zasada bezpośredniości;
- zasada domniemanej niewinności;
- zasada jawności (publiczności);
- zasada legalizmu;
- zasada inkwizycyjności;
- zasada kontradyktoryjności (równouprawnienia stron);
- zasada prawa do obrony.
Proces karny – etapy
Proces karny składa się z następujących etapów:
- postępowanie przygotowawcze – dochodzenie i śledztwo (lżejszymi sprawami zajmuje się policja, zaś przestępstwami cięższymi prokurator)
- postępowanie jurysdykcyjne (etap rozprawy głównej) – składa się z takich elementów jak:
+ rozpoczęcie rozprawy, przewód sądowy,
+ pouczenie oskarżonego o przysługujących mu prawach, przeprowadzenie dowodów,
+przemówienie stron,
+ wydanie wyroku.
- postępowanie apelacyjne – rozpoczyna się od momentu odwołania jednej ze stron od wyroku ogłoszonego w sądzie wyższej instancji,
- postępowanie wykonawcze – rozpoczyna się z chwilą uprawomocnienie wyroku. Jeżeli zapadł wyrok skazujący to następuje wykonanie kary.