Powołanie rządu
Skład Rady Ministrów (rządu) jest proponowany przez Prezesa Rady Ministrów, który ma obowiązek w ciągu dwóch tygodni od momentu swojego powołania przedstawić Sejmowi program działania rządu (jest to tzw. exposé) z wnioskiem o udzielenie mu wotum zaufania. Sejm może uchwalić wotum zaufania większością bezwzględną głosów w obecności przynajmniej połowy liczby posłów.
W sytuacji, gdy wotum zaufania nie zostanie uchwalone, rozpoczyna się kolejny etap tworzenia rządu - Sejm w ciągu dwóch tygodni wybiera premiera i proponowanych przez niego ministrów większością bezwzględną głosów w obecności przynajmniej połowy ustawowej liczby posłów. Wówczas Prezydent RP powołuje wybrany w ten sposób rząd, który po złożeniu odpowiedniej przysięgi rozpoczyna funkcjonowanie.
W przypadku gdy powyżej przedstawiona procedura zawiedzie i rząd nadal pozostanie nie wybrany, premier jest powoływany przez Prezydenta RP, a na wniosek premiera – pozostali członkowie Rady Ministrów. Sejm powinien udzielić tak powstałemu rządowi wotum zaufania w ciągu 14 kolejnych dni (większość głosów w obecności przynajmniej połowy ustawowej liczby posłów). Gdy nie uda się w ten sposób powołać rządu – Prezydent RP skraca kadencję Sejmu.
Odwołanie rządu
Rząd może zostać odwołany na jeden z trzech sposobów:
1. poprzez wyrażenie wotum nieufności przez Sejm – dla uchwalenia wotum nieufności dla rządu konieczny jest wniosek złożony przez grupę przynajmniej 46 posłów – wymaga się przy tym zgłoszenia kandydata na nowego premiera. Wniosek taki przyjęty zostaje w chwili uzyskanie większości zwykłej ustawowej liczby posłów. Warto podkreślić, że ewentualny kolejny wniosek o wotum nieufności (w przypadku jego nieuchwalenia podczas pierwszej próby) może zostać zgłoszony dopiero po upływie 3 miesięcy. Wyjątkiem jest sytuacja poparcia wniosku przez 115 posłów;
2. poprzez odwołanie członków rządu przez Prezesa Rady Ministrów – chodzi tutaj bardziej o dokonanie zmian w składzie Rady Ministrów niż o odwołanie rządu;
3. poprzez dymisję całej Rady Ministrów, do której może dojść w przypadku nieuchwalenia przez Sejm wotum zaufania dla rządów, nieuchwalenia absolutorium w kwestii wykonania ustawy budżetowej, a także w momencie dymisji Rady Ministrów na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu – by zrobić miejsce dla nowego rządu.
Uznaje się także, iż do dymisji Rady Ministrów dochodzi także w przypadku śmierci premiera.