Mała (inaczej niepełna) konstytucja jest aktem prawnym o charakterze przejściowym – jego celem jest uregulowanie najważniejszych problemów ustrojowych (funkcjonowania naczelnych organów państwa, działania jego organów terenowych, gwarancji praw i wolności obywatelskich itp.). Jedną z polskich małych konstytucji jest tzw. mała konstytucja z 1992 r., która obowiązywała do 1997 r. – wejścia w życie nowej Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.
Pełna nazwa małej konstytucji to: Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym.
Mała konstytucja – postanowienia
- ustalenie liczebności izb Parlamentu – w Sejmie 460 posłów, w Senacie -100 senatorów. W obu izbach Parlamentu wprowadzono 4-letnią kadencję,
- wprowadzenie prawa inicjatywy ustawodawczej dla posłów, Senatu, Prezydenta i Rady Ministrów,
- 5-letnia kadencja Prezydenta wybieranego w wyborach powszechnych,
- ustalenie prerogatyw Prezydenta – kierownictwo w sprawach bezpieczeństwa i dot. obrony państwa, kwestii polityki zagranicznej, prawo wprowadzania stanu wojennego, prawo weta ustawodawczego, prawo występowania z wnioskiem o powołanie i odwołanie prezesa Narodowego Banku Polskiego, desygnowanie Premiera.
- rozszerzenie uprawnień prezydenta w zakresie rozwiązania parlamentu
Warto wiedzieć, że zapisy małej konstytucji stanowiły kompromis - wynik ówczesnej, bardzo skomplikowanej sytuacji politycznej – między dążeniami Lecha Wałęsy do wprowadzenia ustroju prezydenckiego a partiami przeciwnymi tej opcji.
Mała konstytucja, mimo jej pewnych wad (m.in. pozostawienia w mocy wielu zapisów konstytucji stalinowskiej z 1952 r.), stanowiła bardzo ważny krok w kierunku kształtowania nowego ustroju Polski.