Inicjatywa ustawodawcza - co to jest?
Inicjatywa ustawodawcza jest prawem wniesienia projektu ustawy (zaproponowaniem nowego rozwiązania/uregulować kwestii dotychczas nie poruszanych ustawowo lub tzw. nowelizacji istniejącego aktu prawnego) do Sejmu, a tym samym rozpoczęcia procesu legislacyjnego.
Inicjatywa ustawodawcza - komu przysługuje?
Zgodnie z Konstytucją RP (art. 118) prawo inicjatywy ustawodawczej przynależy wyłącznie ściśle określonym podmiotom:
- Prezydentowi RP
- Radzie Ministrów (rząd oprócz zwykłych projektów ustaw
- Posłom (grupa 15 posłów lub komisja sejmowa)
- Senat (jako cała izba)
Bardzo ważne jest także to, iż inicjatywa ustawodawcza przynależy również obywatelom w postaci tzw. inicjatywy obywatelskiej (inaczej nazywanej ludową). Wniesienie projektu w ramach inicjatywy obywatelskiej wymaga jednak zebrania podpisów grupy 100 tysięcy obywateli, którzy posiadają prawo wybierania do Sejmu (m.in. wiek co najmniej 18 lat).
Należy dodać, że podczas wykonywania prawa inicjatywy ustawodawczej oprócz projektu ustawy należy dostarczyć również dokument zawierający skutki finansowe jej wykonania.
Warto podkreślić, iż inicjatywa ustawodawcza jest w pewien sposób ograniczona, tj. istnieją takie projekty, które może wnieść wyłącznie ściśle określony podmiot. Najlepszym przykładem jest tutaj projekt ustawy budżetowej, który może zostać wniesiony tylko Rada Ministrów.
Rozpoczęcie procesu legislacyjnego rozpoczyna nadanie danemu projektowi ustawy numeru druku sejmowego. Od tego momentu posłowie (a następnie często senatorowie) pracują nad daną propozycją ustawy/nowelizacji.