Geneza
„Legendy polskie” są zbiorem podań i legend o początkach plemienia Polan i Polski. Są wynikiem pracy autorki nad kronikami kronikarzy takich jak Wincenty Kadłubek czy Gall Anonim. Autorka, bazując na informacjach obiegowych i zasłyszanych, stworzyła wiele barwnych opowiadań.
Czas akcji
Czas „Legend polskich” jest bliżej nieokreślony. Z pewnością są to pradzieje, lecz – jak sama autorka zaznacza – czasy, które opisuje są tak zamierzchłe, że ludzie „nie umieli pisać, nie liczono lat i nie zapisywano dat, wieści o tym, co się zdarzyło, przekazywano sobie z ust do ust.”
Miejsce akcji
Legenda o smoku ze Smoczej Jamy
Akcja dzieje się w Krakowie za czasów panowania króla Kraka, a więc w legendarnych początkach jego dziejów.
Legenda o Lechu, Czechu i Rusie
Miejsce akcji jest bliżej nieokreślone. Wiadomo, że Lech, Czech i Rus wywodzą się z osady, która była zbudowana opodal świętego Dębu i że teren wokół osady pokrywała nieprzebyta puszcza. W swojej wędrówce bracia docierają do polany, na której Lech postanawia założyć swój gród i nazwać go Gnieznem.
Legenda o Popielu i Mysiej Wieży
Legenda rozgrywa się na zamku Popiela w Kruszwicy nad jeziorem Gopłem. Tekst wspomina również o Myszyńcu leżącym na Kurpiach, którego okolice zamieszkiwali krewni Popiela – Myszeidzi.
Legenda o Piaście i postrzyżynach jego syna Siemowita
Miejscem akcji jest mała osada, w której mieszkał Piast Kołodziej wraz ze swoją żoną Rzepichą i synem Siemowitem. Wiadomo, iż leżała ona nieopodal Kruszwicy.
Legenda o Bazyliszku
Miejscem akcji jest Warszawa. Bazyliszek zamieszkiwał lochy pod miastem, nocą zaś włóczył się po mieście i niszczył dobytek mieszkańców. Tekst opisuje także warszawski rynek, na którym mieszczą się liczne kramy.
Problematyka
Problematykę zbioru Chotomskiej stanowią legendarne początki państwa polskiego. Autorka w ten sposób przybliżyła dzieciom początki polskiej państwowości – legendy opisują wydarzenia, o których wspominają kroniki: założenie Krakowa, zapowiedź wprowadzenia chrześcijaństwa czy zbudowanie pierwszego polskiego grodu – Gniezna.
Legendy wyjaśniają również źródła wielu powiedzeń wywodzących się właśnie z dawnych dziejów, a obecnych do dziś w języku polskim. Czytelnik dowiaduję się na przykład, dlaczego w języku polskim istnieją wyrażenia „słono za coś płacić” czy „słona cena”. Podania zebrane przez autorkę opisują także etymologię słów „Kraków”, „Krak”, „Siemowit”, „Kruszwica” czy „Piast Kołodziej”.