Czas i miejsce akcji
Czas akcji
Czas wydarzeń nie został dokładnie podany. Wiadomo, że dzieją się one na przestrzeni kilku miesięcy, w latach przed II wojną światową.
Miejsce akcji
Miejscem akcji są Anglia, a w niej małe górnicze miasteczko Greenall Bridge w hrabstwie York, w którym zamieszkuje rodzina Sama Carraclougha wraz z Lassie oraz Szkocja, a dokładnie posiadłość księcia Rudling na Wyżynie Szkockiej, a także droga pomiędzy tymi dwoma punktami, mierząca ponad czterysta mil.
Geneza
„Lassie, wróć!” została początkowo opublikowana w roku 1938 w czasopiśmie Saturday Evening Post jako nowela, a dwa lata później autor podjął decyzję o napisaniu powieści o tym samym tytule. Inspiracją do podjęcia tego tematu była hodowla psów, między innymi owczarków szkockich collie, w Pensylwanii należąca do Erica Knighta i jego żony.
Motywy
Motyw psa - Pies rasy owczarek szkocki collie jest głównym i tytułowym bohaterem powieści. Książka ukazuje siłę przywiązania i wierności psa wobec jego właściciela, a także zwierzęcego instynktu. Te trzy czynniki wiodą suczkę Lassie przez setki mil, narażając ją na głód, choroby, wycieńczenie, a nie raz i śmierć, po to by zgodnie ze zwyczajem, przyjść o odpowiedniej porze pod szkołę swojego właściciela. Pies pokonuje wiele przeszkód, przeżywa liczne przygody, z niektórych ledwo uchodzi z życiem, po to, aby nie zawieść swojego pana.
Motyw przyjaźni - przyjaźń opisywana w książce, to relacja pomiędzy psem a chłopcem. Jej siła skłaniała Sama do podejmowania licznych prób pozostawienia Lassie przy sobie, a gdy nie odniosły one skutku, wprowadziła w jego życie ogromną pustkę, wywołała smutek i tęsknotę. Ta sama przyjaźń skłoniła suczkę do ucieczki od nowego właściciela i przemierzenia setek mil, aby wrócić do swojego prawdziwego domu.
Motyw wędrówki – Motyw wędrówki w literaturze zwykle odnosi się do człowieka, jednakże w tej książce mamy do czynienia z wędrówką psa. Z niezwykle trudną podróżą, bogatą w liczne niebezpieczeństwa, sytuacje, które grożą utratą zdrowa i życia. Wędrówka ta trwa wiele tygodni, a kontynuowanie jej jest możliwe wyłącznie dzięki nieprzeciętnemu uporowi psa oraz pomocy życzliwych ludzi, których spotyka na swojej drodze.
Problematyka
Problematyka powieści w głównej mierze nawiązuje do przyjaźni jaka nawiązała się pomiędzy chłopcem a psem. Gdy ta niepowtarzalna relacja zostaje nagle zerwana, skutkuje cierpieniem obu jej stron. Chłopiec próbuje na wszelkie sposoby przekonać rodziców do pozostawienia psa w domu, a gdy to nie odnosi zamierzonego efektu, postanawia uciec z domu za Lassie. Suczka natomiast podejmuje liczne próby powrotu do swojego pierwszego właściciela. Gdy po skutecznych ucieczkach zostaje zabrana setki kilometrów dalej, siła instynktu nie pozwala jej pozostać na miejscu. Ogromna przyjaźń jaka nawiązała się między zwierzęciem a dzieckiem pcha ją w nieznane, naraża na liczne niebezpieczeństwa.
Książka w głównej mierze opisuje właśnie tę trudną drogę pomiędzy posiadłością księcia Rudling w Anglii, a miasteczkiem Greenall Bridge w Anglii. Opowiada o licznych przygodach, na które trafia Lassie, o sytuacjach, które jej zagrażały, ale także o tych, które ostatecznie pomogły jej dotrzeć do celu.