Tkanki łączne właściwe zbudowane są z :
• komórek – zróżnicowanych pod względem kształtu (owalne, gwiaździste) i pełnionych funkcji;
• substancji międzykomórkowej – składającej się z istoty podstawowej (zbudowanej z cukrów złożonych i białek) i zanurzonych w niej włókien białkowych; brak w niej substancji twardych (co wyróżnią tę tkankę spośród innych tkanek łącznych)
Rodzaje tkanki łącznej właściwej:
1. tkanka włóknista:
• wiotka – zawiera dużo istoty międzykomórkowej z nieregularnym układem włókien retikulinowych; posiada właściwości regeneracyjne, wypełnia przestrzenie między komórkami i tkankami narządów; występuje wokół naczyń krwionośnych, nerwów, włókien mięśniowych, tworzy błony surowicze, śluzowe i podśluzowe, współtworzy warstwę podskórną;
• zbita – zawiera dużo włókien kolagenowych, które mogą mieć:
układ regularny – buduje wówczas więzadła, ścięgna i torebki stawów i jest wytrzymała na działanie sił mechanicznych;
układ nieregularny – występuje wówczas w skórze właściwej i jest podatna na odkształcenia;
2. tkanka siateczkowata – zbudowana z komórek o długich wypustkach i gąbczastej substancji podstawowej z włóknami retikulinowymi; ma delikatną budowę; jej komórki są zdolne do fagocytozy; tworzy zrąb szpiku, śledziony grasicy i węzłów chłonnych;
3. tkanka zarodkowa (mezenchymatyczna) – zbudowana z gwiaździstych komórek i pozbawionej włókien galaretowatej substancji międzykomórkowej; występuje w okresie zarodkowym a także w pępowinie płodu; jej komórki mają charakter totipotencjalny – mogą różnicować się we wszystkie rodzaje tkanki łącznej;
![]() |
Tkanka zarodkowa/Robert M. Hunt |
4. tkanka tłuszczowa – zbudowana z niewielkiej ilości substancji międzykomórkowej i dużej liczby ciasno ułożonych komórek, które gromadzą krople tłuszczu; pełni funkcję magazynującą i termoizolacyjną, chroni przed urazami mechanicznymi; występuję wokół narządów;
![]() |
Tkanka tłuszczowa żółta, obraz mikroskopowy/ |
wyróżniamy:
• tłuszcz żółty (biały) – komórki zawierają jedną dużą krople tłuszczu;
• tłuszcz brunatny – komórki zawierają wiele drobnych kropli tłuszczu;