Formy ochrony przyrody w Polsce
Park narodowy jest to najwyższa forma ochrony przyrody, która obejmuje obszar o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi. Parki narodowe tworzone są w celu zachowania lub przywrócenia właściwego stanu przyrody, rekonstrukcji zniekształconych siedlisk oraz zachowania różnorodności biologicznej i składników przyrody nieożywionej.
Parki krajobrazowy jest to niższa rangą forma ochrony przyrody niż park narodowy, którą stanowi obszar o szczególnych wartościach przyrodniczych, historycznych, kulturowych i cennych walorach krajobrazowych. Park krajobrazowy tworzony jest w celu zachowania oraz popularyzacji obszarów wyróżniających się wyżej wymienionymi cechami.
Suwalski Park Krajobrazowy/Aisog (05.2006)/commons.wikimedia.org |
Rezerwat przyrody to obszar, w którym ochronie podlegają zmienione w niewielkim stopniu lub zachowane w stanie naturalnym ekosystemy o szczególnych wartościach przyrodniczych, naukowych, kulturowych lub krajobrazowych. W rezerwacie chronione są określone elementy środowiska, w związku z czym wyróżnimy rezerwaty leśne, geologiczne, torfowiskowe itp. Rezerwaty dzielimy na:
Rezerwaty dzielimy na:
• rezerwaty ścisłe, w które człowiek nie ingeruje pozostawiając je działaniu sił przyrody;
• rezerwaty częściowe, w których dopuszczone są działania człowieka mające na celu zachowanie trwałości chronionych obszarów;
Obszar chronionego krajobrazu są to obszary wyróżniające się szczególnym krajobrazem, na którym występują różne rodzaje ekosystemów. Obszary te są wykorzystywane w celach turystycznych i rekreacyjnych, pełnią też funkcję korytarzy ekologicznych.
Pomnik przyrody to pojedyncze (lub grupowe) twory przyrody żywej lub nieożywionej chronione ze względu na szczególną wartość przyrodniczą, kulturową, krajobrazową lub historyczna np. wiekowe i okazałe drzewa, głazy narzutowe, jaskinie, wodospady itp.
Największy w Polsce głaz narzutowy - Trygław/Brogaj (03.05.2009)/ |
Stanowiska dokumentacyjne to obiekty przyrody nieożywionej chronione ze względu na swój naukowy charakter. Są to głównie nagromadzenia skamieniałości i minerałów oraz formacje geologiczne.
Użytki ekologiczne są pozostałością ekosystemów. Tworzone są w celu zachowania różnorodności biologicznej na obszarach o stosunkowo małej powierzchni. Do użytków ekologicznych zaliczamy m.in.: kępy drzew i krzewów, starorzecza, oczka wodne, bagna, skarpy, siedliska chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów.
Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe są to obszary wyznaczone ze względu na cenne walory estetyczne krajobrazu naturalnego i kulturowego.