Początek - streszczenie
Sędzia Romnicki zamierza sprzedać swoją kolekcję dzieł sztuki, ponieważ potrzebuje pieniędzy na utrzymanie. Rozmawia na ten temat z pośrednikiem Pawłem Kryńskim i ewentualnym nabywcą kolekcjonerem, Apolinarym Kujawskim. Wszystko dzieje się w domu sędziego Romnickiego, który jest bardzo zaniepokojony najbliższą przyszłością Polski, obawia się, że wolność narodu może być tylko pozorna.
Paweł Kryński darzy uczuciem dwie kobiety: Monikę i panią Irmę. Monikę poznał na tajnym uniwersytecie, idealizuje ją i pragnie poślubić. Pani Irma ma z kolei 30 lat i jest wdową. Chłopak kocha się w niej od 13 roku życia.
Przyjacielem Pawła jest syn żydowskiego adwokata, Heniu Fichtelbaum, któremu udało się uciec z getta. Paweł zorganizował mu kryjówkę na strychu u Flisowskiego, jednak chłopak nie może znieść zamknięcia i po dwóch miesiącach ucieka. Zostaje rozpoznany i musi zbiec na wieś. Wraca dopiero następnego roku na wiosnę. Żegna się z Pawłem, ponieważ decyduje się wrócić do getta. To rozstanie prześladuje Pawła przez lata. On sam bierze udział w powstaniu, a po wojnie jest internowany.
Mąż Irmy Seidenman był wybitnym lekarzem, po jego śmierci wdowa starała się zaopiekować jego archiwum. Unikała zamknięcia w getcie (była polską Żydówką), ukrywała się jako Maria Magdalena Gostomska. Zadenuncjował ją żydowski fordanser, Blutman.
Kobieta została zatrzymana i przewieziona do aresztu – zdradziła ją papierośnica z inicjałami I. S. Zdołała jeszcze przekazać przez rikszarza wiadomość doktorowi Kordzie, że ją zatrzymano. Ten z kolei informuje o tym Pawełka. Kryński angażuje w sprawę Filipka, który ma przyjaciela Niemca. Mullerowi udaje się przekonać gestapo, że kobieta jest jego znajomą. Po wojnie Irma zajęła wysokie stanowisko w ministerstwie, a po latach wyemigrowała do Francji. Blutman natomiast zginął rozstrzelany w ruinach getta.
Siostra Weronika została zakonnicą po tym, jak objawił się jej Chrystus i nakazał zająć się nawracaniem Murzynów:
(…) Chciała doprowadzić do Boga wszystkie dzieci ziemi, bliskie i dalekie, białe, czarne, żółte, a nawet jeszcze bardziej egzotyczne. Jeśli była w jej sercu jakaś oschłość, to chyba tylko wobec dzieci żydowskich, bo co innego znaczy nie poznać wcale, a co innego poznać i podeptać (…).
Wybuch wojny zupełnie zmienił jednak jej nastawienie – kobieta z oddaniem ratowała i ukrywała żydowskie dzieci.
Ojciec Henia, Jerzy Fichtelbaum pragnął ocalić córkę Joasię, zwrócił się więc do Romnickiego i uzyskał pomoc. Było to w roku 1943. Po okupacji adwokat został aresztowany i zwolniony dopiero w 1956 r. Czteroletnia Joasia została wyprowadzona z getta przez Wiktora Suchowiaka. Suchowiak był złodziejem i bandytą, okradał ludzi na ulicy, zarabiał też na przemycaniu Żydów z getta. Kiedy szedł z Joasią, dostrzegł go Lolo – szmalcownik, który denuncjował Żydów. Wiktor okazał się silniejszy i obezwładnił przeciwnika.
Po latach mężczyźni spotkali się ponownie. Suchowiak jako recydywista został skierowany do fabryki materiałów budowlanych i okazało się, że kierownikiem jest Lolo. Suchowiak dostał łapówkę i skierowanie do lepszej pracy w zamian za milczenie. Joasia zaś dostała się do domu Kryńskich. Przeżyła wojnę i wyemigrowała do Izraela.
Profesor Winar, który kiedyś uczył Henia, nie może pojąć, jak Polacy mogą się bawić, podczas gdy obok umierają ludzie. Wzburzony upada na ziemię i umiera.