Znaczenie pozytywne bakterii:
1. Bakterie saprofityczne są niezbędnym ogniwem obiegu materii w przyrodzie. Pełnią rolę reducentów (destruentów) rozkładających martwą materię ograniczą do prostych związków nieorganicznych, które mogą być ponownie wykorzystane bezpośrednio przez rośliny (a pośrednio też przez zwierzęta). Bakterie biorą udział w cyklach biogeochemicznych, czyli obiegu węgla, azotu, siarki, fosforu i innych pierwiastków w przyrodzie. Szczególne znaczenie mają bakterie i sinice , które potrafią wiązać azot pochodzący z powietrza. Niektóre z nich np. bakterie Rhizobium wchodzą w symbiozę z korzeniami roślin motylkowych (na korzeniach tworzą się brodawki, wewnątrz których żyją bakterie). Część wytworzonych soli azotowych bakterie oddają roślinie, same natomiast korzystają ze związków organicznych wytworzonych przez rośliny.
 |
|
Brodawki korzeniowe u Lotus pedunculatus/Frank Vincentz (10.07.2007)/ |
2. Niektóre bakterie wykorzystywane są w rolnictwie do walki z owadami będącymi szkodnikami roślin uprawnych (prowadzone są badania nad bakteriami Bacillus, które atakują m.in. larwy chrząszczy).
3. Bakterie są źródłem pożywienia dla niektórych zwierząt m.in. jednokomórkowych pierwotniaków.
4. Bakterie wchodzą w symbiozę nie tylko z roślinami, ale też ze zwierzętami i człowiekiem, u których biorą udział w trawieniu i rozkładaniu pobranego pokarmu (Escherichia coli żyjąca w końcowym odcinku przewodu pokarmowego człowieka, bakterie z rodzaju Bacteroides rozkładające celulozę w żołądku przeżuwaczy).
 |
| Pałeczka okrężnicy Escherichia coli -powiększona 10.000 x |
5. Bakterie potrafią rozkładać wiele szkodliwych substancji chemicznych (m.in. detergenty i środki ochrony roślin) produkowanych przez człowieka. Dlatego wykorzystywane są w procesie biologicznego oczyszczania wód i ścieków (w oczyszczalniach wchodzą w skład osadu czynnego).
 |
|
Biologiczna oczyszczalnia ścieków/Przykuta (2007)/commons.wikimedia.org |
6. Bakterie wykorzystywane są do produkcji biogazu (powstającego w czasie beztlenowej fermentacji obornika), który wykorzystywany jest jako źródło energii (m.in. do napędzania silników czy ogrzewania domów).
7. Bakterie wykorzystywane są w przemyśle spożywczym do produkcji serów, jogurtów, kefirów, kiszonej kapusty, ogórków (fermentacja mlekowa przeprowadzana przez bakterie mlekowe z rodzaju Lactobacillus) oraz alkoholi.
 |
|
Ogórki kiszone uzyskiwane dzięki działaniu bakterii z rodzaju Lactobacillus/ |
8. Bakterie wykorzystywane są w medycynie do produkcji szczepionek, antybiotyków (streptomycyna i tetracyklina produkowana przez promieniowce) i witamin (B12, C).
 |
| Szczepionka przeciw Streptococcus pneumoniae/ Mariusz Ch.(25.07.2012)/commons.wikimedia.org |
9. Bakterie wykorzystywane są również do produkcji kwasów organicznych (octowego), aminokwasów, hormonów (wzrostu, insuliny), węglowodanów (dekstranu).
10. Bakterie stosowane są również w inżynierii genetycznej jako źródło enzymów restrykcyjnych służących do nacinania DNA.
11. Bakterie brały udział w tworzenie złóż ropy naftowej, rud żelaza, saletry amonowej i siarki.
Znaczenie negatywne bakterii:
1. Liczne bakterie są pasożytami człowieka, zwierząt i roślin. Po wniknięciu do organizmu żywiciela bakterie te wywołują liczne choroby, których przyczyną jest namnażanie się bakterii w zainfekowanych tkankach oraz wydzielanie przez nie jadów, czyli substancji silnie toksycznych. U roślin objawami zakażeń bakteryjnych są nekrozy, zgnilizny, rakowe narośla oraz więdnięcie. Pasożytnicze bakterie roślin uprawnych mogą powodować znaczne zmniejszenie plonów. Bakteryjne choroby zwierząt często przypominają choroby ludzi lub są z nimi tożsame.
 |
| Infekcja forsycji spowodowana Agrobacterium tumefaciens |
Najważniejsze choroby bakteryjne człowieka to: cholera, trąd, gruźlica, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych, angina, szkarlatyna, krztusiec, dur brzuszny, borelioza, czerwonka, salmonellozy, kiła, rzeżączka.
 |
| Salmonella typhimurium - bakteria chorobotówrcza |
2. Bakterie siarkowe mogą wytworzyć kwas siarkowy, który niszczy budynki (mury, cegły, zaprawę murarską) oraz konstrukcje żelazne.