Osobowość człowieka - definicja, czynniki kształtujące, typy - WOS

Możemy wymienić kilka definicji osobowości, w zależności jakie czynniki weźmiemy pod uwagę. W pierwszym wypadku osobowością nazwiemy zespół w miarę stałych cech i właściwości, które specyficzne są dla danej jednostki i dzięki którym jesteśmy w stanie wyróżnić ją spośród reszty ludzi. W innym znaczeniu jest to „zespół psychologicznych mechanizmów: np. tożsamość, mentalność, potrzeby, postawy, inteligencja, uznawane wartości, które powodują, że człowiek jest zdolny do kierowania własnym życiem, a jego zachowania są zorganizowane i względnie stałe”.

Wzorując się na drugiej ze wspomnianych definicji uznać należy wskazane w niej przykłady, czyli np. tożsamość, mentalność, potrzeby za elementy składowe osobowości. Cześć badaczy wskazuje, iż na osobowość składają się trochę inne elementy, mianowicie: temperament, inteligencja oraz zdolności.

Podstawę ludzkiej osobowości tworzą w najważniejszej mierze predyspozycje wrodzone, takie jak: zdolności umysłowe, zmysłowe, uczuciowe czy ruchowe. Nie zmienia to faktu, że wpływ na ukształtowanie osobowości ludzkiej mają także czynniki środowiskowe, społeczne oraz rodzinne, które oddziałują na jednostkę w trakcie jej życia.

Każdy człowiek posiada własną osobowość, inną od reszty osób na świecie, jest to zatem pewien wyróżnik jednostki spośród masy ludzi. Jednocześnie osobowości ludzkie ujmowane są w pewne schematy, grupy. I tak wyróżnić można 2 typy osobowości: introwertyczną oraz ekstrawertyczną.

Introwertykiem nazwiemy osobę, która ma skłonności do małej otwartości na świat zewnętrzny i ludzi, z reguły jest to osoba zamknięta w sobie, ukierunkowana na własne myśli i emocje, lubiąca samotność. Z kolei ekstrawertycy odznaczają się otwartością na świat, na nowe znajomości, są osobami otwartymi na relacje z ludźmi, swoją energię czerpią właśnie z kontaktów z innymi, są energiczni, lubią pracować w grupie, często zdarza się, że najpierw działają a dopiero później podejmują skłaniają się do refleksji nad tym, co zrobili.

Oprócz rodzajów osobowości warto wskazać również na dwa inne modele osobowości: autorytarny i demokratyczny.

Osobowość autorytarną posiadają ludzie, którzy dzielą osoby ze swojego otoczenia na silnych (których traktują jako autorytet) i słabych (których nie szanują), i w zależności od tego albo się im podporządkowują, albo starają się ich zdominować. Osoby te często oceniają ludzi na podstawie stereotypów, pozorów czy uprzedzeń. Natomiast człowiek o osobowości demokratycznej postrzega ludzi jako równych sobie, nie wyróżnia jednych nad innymi, jest tolerancyjny wobec wszystkich, jednakowo szanuje ich.

Polecamy również:

  • Tożsamość człowieka - definicja. Tożsamość osobista i społeczna

    Tożsamość – jest to zagadnienie wieloznaczne, zależne od przedmiotu badań. Wspólnym czynnikiem, który wskazywany jest w każdej dziedzinie nauki, jest świadomość i identyfikacja siebie, oraz świadomość i identyfikacja własnej osoby w relacji z innymi. Niezwykle interesujące są dwa rodzaje... Więcej »

  • Mentalność - definicja, znaczenie. Mentalność indywidualistyczna i kolektywistyczna

    Mentalność – jest to system zasad, oparty na przyjętych zasadach, wartościach (założeniach normatywnych), którymi jednostka kieruje się w życiu społecznym, wyznaczają one sposób zachowania się jednostki lub grupy w społeczeństwie. Wyróżniamy dwie podstawowe formy mentalności:... Więcej »

  • Wartości człowieka - definicja, rodzaje, przykłady

    Wartości to cechy, zachowanie lub normy niezwykle cenne i pożądane przez jednostkę czy społeczeństwo. Większość wartości się zmienia, są dostosowywane do realiów życia, jednak istnieją te nadrzędne, szczególnie ważne, które wyznaczają zachowania człowieka, w głównej mierze są to... Więcej »

  • Postawy i potrzeby człowieka - definicja, rodzaje - WOS

    Potrzeby – termin ten oznacza u człowieka poczucie niespełnienia, braku czegoś, co jest niezbędne do życia, odpowiedniego funkcjonowania, podtrzymania gatunku czy roli społecznej. Zaspokojenie tej potrzeby jest podstawowym czynnikiem motywującym, skłaniającym jednostkę do działania. Więcej »

  • Przejawy i rodzaje agresji

    Agresja jest pojęciem, którego nazwa pochodzi z języka łacińskiego i oznacza :napaść, napad“. Pojęcie to wywodzi się z psychologii i stosuje się je na określenie zachowania skierowanego zarówno wewnątrz (w stosunku do siebie samego), jak i na zewnątrz (w stosunku do innych... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 5 =
Ostatnio komentowane
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59