Król Maciuś I – charakterystyka

W chwili rozpoczęcia akcji powieści Janusza Korczaka pt. „Król Maciuś Pierwszy” tytułowy bohater jest zaledwie kilkuletnim chłopcem, zbyt małym jeszcze nawet na to, by umieć czytać i pisać. Stracił matkę w bardzo wczesnym dzieciństwie, zaś jego ojciec – król Stefan Rozumny – stale zajęty jest sprawami wagi państwowej i niewiele czasu pozostaje mu na kontakt z synem. Maciuś jest wychowywany przez guwernantki i służące, a z racji pozycji księcia jest odcięty od rówieśników. W momencie śmierci króla i objęcia tronu tytułowy bohater jest więc bardzo samotnym małym chłopcem, który nie do końca rozumie jeszcze wagę toczących się wokół niego zdarzeń.

Maciuś okazuje się bardzo pojętnym uczniem i ze sporą łatwością zdobywa pierwsze stopnie wiedzy, dzięki której stanie się pełnoprawnym członkiem świata dorosłych. Dzięki wrodzonemu rozsądkowi potrafi szybko orientować się w swoich błędach i przyznawać do braku wiedzy, chętnie również korzysta z doświadczenia o wiele starszych od niego ministrów. Cechą, która wyróżnia kilkuletniego chłopca, jest odpowiedzialność, z jaką niemal od początku traktuje narzucone na niego obowiązki – dobro poddanych stoi zawsze ponad chęcią zabawy czy odpoczynku, a poczucie królewskich powinności przeważa nad pragnieniem bycia zwykłym chłopcem i posiadania prawdziwych przyjaciół.

Główny bohater okazuje się również chłopcem o wielkiej odwadze i sporej śmiałości wobec najtrudniejszych nawet wyzwań. Te cechy sprawiają, że na własne życzenie Maciuś opuszcza wygodny pałac i udaje się na prawdziwy front wojenny, gdzie walczy ramię w ramię ze swoimi żołnierzami o dobro kierowanego przez niego państwa. Ten epizod pokazuje również inną cechę Maciusia – solidarność – chłopiec chce być królem czułym na głos poddanych i jego potrzeby, stawia ich dobro na pierwszym miejscu. Na froncie Maciuś dowodzi także swojego honoru i właściwej królewskiemu pochodzeniu godności.

Obok cech poważnych Maciuś posiada jednak również rysy charakterystyczne dla dzieci – postrzega świat w prosty i dziecięcy sposób. Nie zawsze przyjmuje do wiadomości zasady i ograniczenia, z którymi – jako król – musi się liczyć. Jak każde dziecko bohater pragnie też mieć prawdziwego przyjaciela i można powiedzieć, że odnajduje go w Felku. Dzięki przyjaźni z małym chłopcem Maciuś pokazuje poczucie humoru i lojalność wobec osób, które są mu bliskie.