Zbiór dziewiętnastu opowiadań pt. „Kajtkowe przygodny” Marii Kownackiej został opublikowany w tuż po wojnie – w 1948 roku. Narratorem jest tu młody bocian Kajtek, który opowiada o swoich przygodach w domu państwa Orczyków. Ludzie i zwierzęta występują tutaj na równych prawach, a czasem można odnieść wrażenie, że przemawiają nawet tym samym językiem, niemniej ich sposób przygotowywania się i przeżywania kolejnych pór roku znacząco się różni i wprowadza podział na dwie grupy.
Świat zwierzęcy – bohaterowie:
Kajtek jest najważniejszym zwierzakiem powieści, jej narratorem i animatorem opisywanych w niej zdarzeń. Jest młodym bocianem urodzonym niedawno na topoli stojącej w ogrodzie państwa Orczyków, od zawsze wiecznie głodnym i pytającym sobie z tego powodu biedę. W trakcie bitwy o jedzenie z jednym z braci Kajtek wypada z gniazda i uszkadza sobie skrzydło, co uniemożliwia mu wyprawę do ciepłych krajów z resztą rodziny, bocian postanawia więc wkroczyć w zwierzęcą społeczność zagrody Orczyków. Bohater nieustannie psoci i wypatruje żab, ale próbuje jednocześnie pomagać swoim gospodarzom przy rozmaitych pracach, co nie zawsze kończy się zgodnie z jego intencjami.
Okolicę zamieszkują dwa psy – zajmujący budę na podwórzu Bukiet oraz przybiegający z gospodarstwa Chmielów Cukierek. O ile z szorstkim, ale ugodowym Bukietem Kajtek zawiera coś w rodzaju przyjaźni, o tyle dla małego nieustannie panoszącego się kundelka z sąsiedztwa nie odnajduje nigdy sympatii.
Podwórze zamieszkuje również szara gęś lubiąca podszczypywać inne zwierzęta i czująca się panią na włościach. Częstymi gośćmi są także wróble znające każdą z przygód Kajtka i komentujące je w zabawnych wierszykach, a także ciotka Wronisława zawsze doskonale orientująca się w bieżących wydarzeniach okolicy.
Filip Wypłosz jest z kolei przedsiębiorczym zającem, który mieszka w pobliskiej kotlince i objaśnia Kajtkowi najrozmaitsze sposoby w jakie inne zwierzęta radzą sobie z zimowym chłodem.
Świat ludzki – bohaterowie:
Orczykowie – rodzina stwarzająca dla Kajtka przybrany dom – prowadzą dobrze zorganizowane gospodarstwo rolne, gdzie każdy ma swoją rolę i swoje przywileje. Zarządzają nim Gospodarz i Gospodyni, którym pomaga parobek Antek nazywany we wsi „majstrem-klepką”, potrafi bowiem wykonać każdą z wiejskich robót i naprawić każdy sprzęt. W gospodarstwie mieszka troje dzieci: Kacperek, Weronika i Wawrzonek, opisywany przez Kajtka jako zawsze wesoły, rezolutny niemowlak. Ważną w rodzinie osobą jest Babcia, mająca wyraźną słabość do niesfornego bociana i częstokroć ratująca go przed gniewem Gospodyni. W domu Orczyków pojawia się także ciocia Zosia oraz przedstawiciele rodziny Chmielów, z którą sąsiadują Orczykowie.