Święta ku czci Dionizosa w starożytnej Attyce

W Attyce (krainie historycznej, w której leżą Ateny) obchodzono cztery święta ku czci Dionizosa:

1. Wielkie Dionizje (w języku polskim jest używana również forma „dionizja”) – święta te obchodzono w miastach. Ich początki sięgają VI wieku p.n.e. W okresie klasycznym Wielkie Dionizje, obok Panatenejów, były jednymi z najważniejszych świąt państwowych obchodzonych w Atenach. Odbywały się od 8 do 13 dnia miesiąca Elafebolionu (przełom marca i kwietnia). Od połowy VI wieku p.n.e. podczas ostatnich dni Wielkich Dionizji rozgrywały się zawody teatralne pomiędzy dramaturgami. Wystawiano zarówno sztuki tragiczne, jaki i komiczne. Zwycięzcami tych rywalizacji byli między innymi słynni tragicy – Ajschylos, Sofokles oraz Eurypides.

2. Małe Dionizje – obchodzono je na wsi w miesiącu Posejdonie (przełom grudnia i stycznia). Odbywały się wówczas różnorodne zabawy i przedstawienia teatralne. Nieodłącznym elementem święta było spożywanie młodego wina.

3. Lenaje ("Lenaja") – święta te były obchodzone w miesiącu Gamelionie (przełom stycznia i lutego). W Teatrze Dionizosa, który mieścił się u stóp Akropolu, wystawiano wówczas sztuki teatralne, a ulicami Aten przechodziły radosne pochody.

4. Antesterie („Antesteria”) – miały miejsce w miesiącu Antesterionie (przełom lutego i marca). Według Tukidydesa były to najstarsze święta dionizyjskie. W Atenach odbywała się wówczas procesja do świątyni Dionizosa. Antesteria cechował większy stopień powagi i refleksyjności niż inne święta dotyczące boga wina. Ich ważną częścią było oddawanie czci zmarłym.

W okresie hellenistycznym kult Dionizosa zmienił swój charakter. Rozwinął się wówczas misteryjny kult tego boga, uprawiany w prywatnych stowarzyszeniach. Kultem Dionizosa inspirowany był ruch orficki.