Renesans karoliński

Okres w dziejach Europy, który nastąpił tuż po upadku zachodniej części Cesarstwa Rzymskiego, wiązał się z pewnym regresem kultury wysokiej. Jego najbardziej widocznym przejawem był upadek klasycznej łaciny. Panowanie Karola Wielkiego w państwie Franków przyczyniło się do odwrócenia tej tendencji. Z tego powodu odrodzenie kultury, które miało miejsce w jego czasach, jest nazywane „renesansem karolińskim”. W dużej mierze dokonało się ono dzięki przeprowadzonej przez Karola reformie szkół klasztornych, która wpłynęła na wzrost poziomu wykształcenia frankijskiego duchowieństwa, zwłaszcza w dziedzinie języka łacińskiego. Od tamtej pory, na wzór antyczny, w państwie Franków studiowano siedem sztuk wyzwolonych dzielących się na trivium (gramatyka, retoryka i dialektyka) oraz quadrivium (arytmetyka, geometria, astronomia i muzyka). Naukę w zreformowanych szkołach mogli podjąć zarówno zakonnicy, jak i ludzie świeccy. W dużych szkołach klasztornych założono skryptoria. Pracujący w nich kopiści zajmowali się przepisywaniem i ilustrowaniem Pisma Świętego, tekstów liturgii, pism Ojców Kościoła, a także dzieł starożytnych autorów. Korzystali przy tym z nowo opracowanego typu pisma - minuskuły karolińskiej. Do szkoły założonej przy pałacu Karola Wielkiego w Akwizgranie przybyli wybitni uczeni z innych krajów (między innymi Alkuin z Brytanii, czy też Paweł Diakon z Italii), którzy przyczynili się do ożywienia frankijskiego życia intelektualnego. Odrodzenie języka łacińskiego i piśmiennictwa w czasach odrodzenia karolińskiego pociągnęło za sobą rozwój dziejopisarstwa. Jego najważniejszym zabytkiem jest biografia Karola Wielkiego napisana przez Einharda. Oprócz tego renesans objął takie dziedziny jak architektura i malarstwo. W przypadku architektury wzorce artystyczne czerpano nie tylko z antyku, lecz również ze sztuki merowińskiej, longobardzkiej oraz wschodniej, bizantyńskiej. Główny zabytek architektoniczny z czasów Karola Wielkiego, który przetrwał do naszych czasów, to kaplica pałacowa w Akwizgranie.