Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w sferze wpływów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, który dążył programowo do realizacji idei komunizmu, poprzedzonej okresem socjalistycznym. Realizacje wymienionych ideologii musiały skutkować realnymi zmianami w gospodarce krajów pozostających pod wpływem ZSRR – w tym także Polski, a właściwie Polski Rzeczpospolitej Ludowej.
W Polsce, a także innych krajach satelickich ZSRR od zakończenia II wojny światowej do lat 90. funkcjonowała gospodarka centralnie planowana (inaczej nazywana także nakazowo-rozdzielczą). Jej cechą charakterystyczną było to, że opierała się ona o plany (trzyletnie, sześcioletnie itp.), podczas których państwo realizować miało założenia zadecydowane przez centralną władzą – decyzje te dotyczyły m.in rodzaju produkcji (jej priorytetów, cen), a także „sprawiedliwego” podziału dóbr w społeczeństwie.
Jednym z najważniejszych celów wprowadzanych planów gospodarczych było uniknięcie problemów, z jakimi boryka się ustrój kapitalistyczny, tj. wahań koniunkturalnych, kryzysów finansowych, nadprodukcji i bezrobocia. Innym celem było także wprowadzenie sprawiedliwości społecznej.
Gospodarka PRL – cechy
- cele