Apelem Jasnogórskim nazywa się wieczorną modlitwę kierowaną do Maryi w intencji Ojczyzny i Kościoła. Odmawiana jest codziennie o godzinie 21.00 w Kaplicy Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze. Na Apel wzywają dzwony jasnogórskie. Jest transmitowana przez katolickie rozgłośnie radiowe i telewizyjne.
Pierwszy Apel Jasnogórski na Jasnej Górze odbył się 8 grudnia 1953 roku. Wcześniej, 25 września, aresztowano kard. Stefana Wyszyńskiego i wierni zaczęli gromadzić się właśnie w jasnogórskim sanktuarium, aby wspólnie oddać się modlitwie za jego uwolnienie. Był to impuls do wprowadzenia codziennego Apelu, początkowo odmawianego w intencji Kościoła doświadczającego prześladowań ze strony władz systemu totalitarnego.
Apelem Jasnogórskim określa się zarówno całe nabożeństwo, jak i konkretną modlitwę do Matki Bożej. Celebracja często rozpoczyna się odsłonięciem Cudownego Obrazu Matki Bożej. Na nabożeństwo składają się:
- pradawna pieśń „Bogurodzica Dziewica”;
- antyfony apelowa Maryjo, Królowo Polski, jestem przy Tobie, pamiętam, czuwam (śpiewana trzykrotnie w kilku wersjach muzycznych),
- modlitewne rozważanie na tle tajemnic życia Maryi, Jej udziału w misterium Chrystusa,